از همین حالا می توان به سادگی و با قطعیت بالایی پیش بینی کنیم که در آینده نزدیک تعداد زیادی از کسب و کارها و مشاغل کوچک و بزرگ به ابزارها و دستگاه های همراه وابسته خواهند شد.
تحقیقات اخیر موسسه مشاوره SMB Group نشان می دهند که شرکت های کوچک و متوسط برای سال ۲۰۱۲ برنامه ریزی کرده اند تا سرمایه قابل توجهی را صرف موبایل و تکنولوژی های مرتبط با آن کنند. این خود به تنهایی فرصت های تجاری بسیار خوبی برای شرکت ها و افراد فعال در دنیای فناوری اطلاعات و ارتباطات، طراحی و توسعه نرم افزار و وب سایت بوجود آورده و خواهد آورد. فرصت هایی مانند نیاز شرکت ها به تولید برنامه های موبایل یا اصطلاحا App، نیاز به داشتن اینترنت سریعتر و مطمئن تر، طراحی نسخه مخصوص موبایل وب سایت ها و … افراد و شرکت های خدمات موبایل، که بتوانند خدمات بهتر و مفید تر و ارزان تر ارائه کنند، می توانند به کمک دیگر کسب و کارها بروند و از این طریق درآمد خوبی کسب کنند.
بنابر تحقیقات موسسه Nielsen، تقریبا نیمی از مردم در ایالات متحده آمریکا، تلفن هوشمند دارند. انقلاب موبایل، در جهان در حال وقوع است. کسب و کارهایی که بتوانند زودتر به استفاده از این تکنولوژی برای ایجاد ارتباط بهتر، و موثرتر با مشتریان احتمالی شان، از فواید تجاری و برتری به نسبت رقبا و سایر شرکت ها سود خواهند برد. با توجه به قبضه بازار تلفن هوشمند در ایران توسط سامسونگ، و ارائه موبایل ها و تبلت هایی با سیستم عامل اندروید، و همچنین علاقه شدید قشر جوان و اهل فن جامعه ایرانی به محصولات همراه اپل مانند آیفون و آیپد، می توان این چنین نتیجه گرفت که این روند جهانی در کشور ما هم در حال شکل گیری است.
دنیای تجارت و بخصوص بازاریابی و ارتباط با مشتری به این سمت حرکت می کند که دیگر گفتن: «ایمیل شما دریافت شد؛ در اسرع وقت به شما پاسخ خواهیم داد» به مشتریان، جای خودش را می دهد به: «ما به سرعت و به هر شکلی (پیامک، رسانه های اجتماعی، تماس صوتی، پیغام صوتی، و…) که برای شما راحت تر است، با شما تماس خواهیم گرفت.»
از میان دوستان و همکارانم، بسیاری را می شناسم ( و قطعا شما هم می توانید نمونه هایی در اطراف خود پیدا کنید) که در حال حاضر حتی با همه مشکلات و نابسامانی هایی که اینترنت ایران دارد، بخش زیادی از کارهای شخصی و تجاری شان را با آیفون یا گلکسی شان انجام می دهند: مطلب می نویسند، فایل های پی دی اف و گزارشات اکسلی را مطالعه می کنند، به کارکنان شان کار واگذار می کنند، قرارهای شان را تنظیم می کنند، عملیات بانکی شان را انجام می دهند و … گاه گاهی هم چند تا پرنده عصبانی را به در و دیوار قلعه خوک های سبز رنگ می کوبند تا استراحتی هم کرده باشند!
سوال اینجاست که برای وارد شدن به چنین بازار جدید و با چنان رشد سریعی، چه باید کرد؟ جدای از کسب و کارهایی از قبیل موبایل فروشی یا تعمیرات موبایل که در حال حاضر در کشور ما فراوان است، نقطه ورود موفق، و با ارزش این بازار بزرگ، بخش نرم افزاری آن یا همان تولید App است.
همانطور که می دانید، Appهایی هستند که خود به تنهایی تبدیل به منابع درآمد سرشار برای تولید کنندگانش شده اند.
بازی هایی مانند انگری بردز، Bebbled و Sketch Online و ده ها بازی دیگر مثال های قابل توجهی هستند. تعدادی دیگر از این Appهای پرطرفدار با هدف ارائه خدماتی که از پیش وجود داشته اند، بر روی دستگاه های موبایل تهیه شده اند مانندFacebook messenger، Skype و The Weather Channel و …
بخش دیگری از این Appها به عنوان ابزار کمکی و مکمل برای انجام کارهای روزمره به صورت آنلاین یا آفلاین تولید شده اند مانند Adobe Reader ، Quickoffice ، Astro File Manager
یکی از Appهای تجاری که بالاترین رتبه های درآمدزایی، تعداد دانلود، و محبوبیت را داراست، محصول شرکت Catalog Spree است. این app رایگان مخصوص آیپد طراحی شده است. کار این App، نمایش و ارائه مجموعه ای از کاتالوگ های محبوب و مختلف است. این اپلیکیشن در آوریل ۲۰۱۱ تنها با ۷ کاتالوگ منتشر و در دسترس قرار گرفت. در حال حاضر بیش از ۲۰۰ کاتالوگ دارد و نزدیک به نیم میلیون بار دانلود شده است. در این مدت بارها رتبه برترین اپ راهنمای خرید (Shopping) را در میان Appهای آیپد به خود اختصاص داده است.
طراحی و راه اندازی یک App تا حدودی می تواند کاری مشکوک و نامطئن به نظر آید، چرا که برخی از این Appهای تولید شده، ناگهان به تعداد بالایی دانلود می شود در حالی که برخی دیگر کاملا نادیده گرفته می شوند. حال سوال مهم این است که چه کار کنیم تا با درصد احتمال بالایی مطمئن باشیم که App تولیدی ما، توجه لازم را جلب خواهد کرد؟
برای یافتن پاسخ مناسبی برای این سوال، مطالب و مصاحبه ها و توصیه های مختلفی که توسط تولید کنندگان Appهای موفق مطرح شده است را مطالعه و بررسی کردم. نتیجه این بررسی ها ۵ نکته (توصیه) برای تولید Appهایی که بتواند توجه کاربران و مشتریان را جلب کند، به شرح زیر است:
۱– اهداف مشخصی را برای خود و App دلخواه تان مشخص کنید.
هنگامی که تصمیم به طراحی و تولید یک App گرفته اید، ابتدا هدف از طراحی آن App باید مشخص شود. آیا به دنبال این هستید که خلاقیت و خوشفکری تان را به رخ رقبای تان بکشید؟ یا زیر فشار، با ارائه نسخه هایی اولیه قصد دارید مقداری زمان بخرید تا نسخه نهایی آماده شود؟ گاهی همین نشان دادن اینکه یک App در حال متولد شدن است و در آینده ویژگی های بیشتر و بهتری به آن اضافه خواهد شد، می تواند شما را نسبت به رقبایتان کمی جلو بیاندازد.
سوال دیگر این است که هدف از تولید این اپ، آیا کمک به کاربران و خدمت گیرندگان فعلی است تا بتوانند خدمات بهتری به صورت خودیاوری (self-service) دریافت کنند و به کسب و کار شما (یا کارفرمای شما) وفادار بمانند، یا هدف اولیه شما ایجاد راه های جدیدی برای کسب درآمد است؟ هرگاه اهدافتان را مشخص کردید، آن ها را اولویت بندی کنید، چرا که به شما کمک خواهد کرد بدانید که از کجا باید شروع کنید.
2– مخاطب هدف خود را بشناسید.
گام بعدی این است که تشخیص دهید مخاطب و کاربر هدف App شما کیست. اهداف و نیازمندی های شان و امکاناتی که ممکن است در اختیار داشته باشند را بشناسید. برای اینکار باید به سراغ بسترهای تکنولوژی که کاربران احتمالی اپ شما استفاده می کنند، بروید و درک کافی از روش های استفاده کاربران از آن تکنولوژی کسب کنید.
درک درستی از نیازهای مخاطبان و رفتار آنان، موجب می شود تا App شما به صورت اختصاصی برای آنان طراحی شود. خیلی وقت ها هدف مشتریان از استفاده از یک App انجام یک کار بخصوص مانند خرید یک محصول یا خدمات، نیست بلکه هدف آنان کسب اطلاعات بیشتر درباره محصولات و خدمات است.
دستگاه های موبایل مختلف و متفاوتی در بازار موجود است. هر کاربری هم ممکن است نیازهای متفاوت و متنوعی داشته باشد. برای مثال یک کاربر ممکن است از طریق اینترنت امورات بانکی خودش را انجام دهد در حالیکه از App تولید شده توسط بانک تنها برای یافتن آدرس شعب بانک استفاده کند.
اینکه بتوانید گروه ایده آل کاربران مخاطب خود را بر اساس تقسیم بندی های جنسیتی، جغرافیایی، سنی و شغلی شان مشخص کنید به شما کمک خواهد کرد تا توان و زمان خود را بر روی تامین خواسته های آنان متمرکز کنید.
سوالات زیر را از خود بپرسید.
پاسخ به این سوالات به شما کمک خواهد کرد تا بتوانید ساختار آماری و روانشناختی مخاطبان هدفتان را به شکل درستی، بدست بیاورید.
• آیا زن هستند یا مرد؟
• چند سال دارند؟
• کجا زندگی می کنند؟
• ازدواج کرده اند؟
• فرزند دارند؟
• در زمان استفاده از اپ، کجا هستند؟ منزل، محل کار، در حال حرکت؟
• آیا App رقیبی هست که آنها دوست داشته باشند؟ چرا و چگونه؟
• کار و شغل شان چیست؟
• نقاط اشتراک شان چیست؟
• چرا به موضوع App شما علاقمندند؟
• چه کسانی بر آنها اثر گذار هستند؟
• پر کاربرد ترین ابزارهای اینترنتی آنها چیست؟
• چه چیزی بر تصمیم گیری های شان اثر دارد؟
• آیا از عهده خریدن App من بر می آیند؟
• آیا می توانم با App مورد نظر، با آنها ارتباط برقرار کنم؟
• آیا تعداد افرادی که در گروه مخاطبان هدف قرار می گیرند به اندازه ای هستند که بتوانند سود دهی ایجاد کنند؟
• نحوه ی دسترسی و سرعت ارتباط با اینترنت آن ها چه اندازه است؟
• مخاطبان تان به چه اندازه با ایده نهفته App من می توانند ارتباط احساسی برقرار کنند؟
مورد آخر را جدی بگیرید.
تحقیقات روانشناختی بر روی رفتار انسان نشان می دهد که ایجاد یک رابطه احساسی در مخاطبان در موفقیت و پذیرش یک ایده یا محصول بسیار موثر است. پیشنهاد می کنم که داستان و سرگذشت خود و یا ایده تان را از زمانی که احساس نیاز به ساختن یک App و یا ارائه سرویسی از طریقی آن App کردید، تا مشکلات و دردسرهای سر راه تان، و نهایتا موفقیت تان را در ارائه این App یا خدمات، در بخشی با عنوان درباره ما، یا داستان ما، در دل آن App جا دهید. این کار باعث می شود تا تصویر ذهنی مثبتی در مخاطب از شما و محصول تان ایجاد شود.
– تا جایی که می توانید ساده اش کنید.
با شناخت درست از نیازهای مخاطبان هدف، تنها بر روی روش ها و امکاناتی که آنان می خواهند تمرکز کنید. لزومی ندارد تعداد زیادی ویژگی و امکانات جورواجور ارائه کنید.
از طرف دیگر، سعی نکنید همه این نیازها را یکجا رفع کنید. در ابتدا، ارائه کوچکترین مجموعه قابل استفاده از امکانات و راه حل های مناسب و قابل توسعه در آینده را مد نظر قرار دهید. به سخن دیگر، یک نسخه اولیه با امکانات پایه ای اما مفید و با کارایی بالا را طراحی و تولید کنید. سپس از ویژگی به روز رسانی که اکثر دستگاه های همراه ارائه می کنند، بهره بگیرید و تغییرات، ویژگی ها و به روز رسانی های جدید را برای کاربران تان بفرستید. این کار به App شما کمک خواهد کرد که هر چه سریعتر وارد بازار شود و در اختیار کاربران قرار گیرد. و به مرور پالایش و بهینه شود.
این نکته را می توان از شرکت اپل الگو برداری کرد. بر اساس دومین مرحله از مانیفست ۳ مرحله ای بازاریابی شرکت اپل، این شرکت در راستای رسیدن به موفقیت، خودش را موظف کرده است تا تلاش هایش را حول تحقق اهداف اصلی خود متمرکز کند و فرصت های بی اهمیت را حذف کند.
افزون بر این، در اختیار قرار دادن امکانات و ویژگی های جدید هر چند وقت یکبار، ماندگاری App شما را در یاد و خاطر مخاطبان تان تضمین می کند. البته باید دقت کنید که تا زمانی که نیاز به یک آپدیت حیاتی نیست، کاربران را با انتشار پشت سر هم نسخه ها و یا به روز رسانی های جدید بمباران نکنید. در اغلب اوقات، یک بازه ی زمانی ۲ یا ۳ ماه می تواند مفید باشد و کاربران تان را برای مدتی طولانی با App شما، همراه و مشغول کند.
4– همه چیز را اندازه گیری کنید.
در App خود امکاناتی بگنجانید تا رفتارهای کاربر را بتواند اندازه گیری کرده و صد البته با اجازه خود او، برای شما ارسال کند. برای مثال اگر کاربری در یک App مربوط به فروش لباس، بر روی یک پیراهن بخصوص اشاره کرد، ویژگی های آن پیراهن چیست؟ چه سایز، مدل و رنگی را انتخاب کرده است؟ چه اندازه بر روی صفحه توضیحات آن پیراهن مکث کرده است؟ آیا آن را در اینترنت به اشتراگ گذاشته است؟ آیا آن را خریداری کرده است؟ آیا دیدن آن پیراهن تا تصمیم به خرید آن، زمان زیادی برده است؟ یا فورا خرید انجام شده است؟
استفاده از همه این اطلاعات، به اضافه نتایج آزمایش مداوم عکس العمل گروه های کاربران نسبت به تغییرات جزئی در امکانات و ویژگی ها، کمک شایانی به پالایش و تنظیم App به دلخواه کاربران خواهد کرد.
۵– هرکاری که از دست تان برای اطلاع رسانی بر می آید انجام دهید.
با این همه App که بر روی اینترنت و در App Store اپل یا Google Play (اندروید مارکت سابق) وجود دارد، هر کاری که بتواند توجه کاربران را به App شما جلب کند، مفید خواهد بود.
یک روش موثر برای اینکار، استفاده از خود آن App، برای اطلاع رسانی و ایجاد آگاهی در کاربران است. به این صورت که با قرار دادن امکان اتصال به شبکه های اجتماعی مانند فیسبوک و توییتر و … و ترغیب کاربران به استفاده از این امکان برای به اشتراک گذاری و نوشتن در این سایت ها موجب خواهد شد تا افرادی که از آن App استفاده می کنند، تبلیغ کنندگان آن App شوند.
روش های معمول تبلیغات هم می تواند مفید باشد به شرطی که روش تبلیغ و محل آن درست انتخاب شود. انواع تبلیغات اینترنتی، تبلیغات تلویزیونی، رادیویی، پیامکی و یا تبلیغات دهان به دهان، به نسبت مخاطبان شما می تواند موثر و یا بی ارزش باشد. چشم بسته تبلیغات نکنید! باید بررسی کنید که کدام روش تبلیغات با گروه اصلی مخاطبان هدف شما همسو تر و مرتبط تر است. درباره موثرترین روش های تبلیغات اینترنتی بیشتر بخوانید.
روش دیگر، تبلیغات مشترک با شرکت های همکار است. با ایجاد شرایط برد – برد برای دو طرف، برای نمونه می توانید تبلیغات آنان را در App خود قرار دهید و در عوض تبلیغات خود را از طریق کانال های ارتباطی آنان منتشر کنید.
